Güzel havanın tadını çıkarmak için bisikletle dolaşmayı istiyor ama bir türlü bisiklet sürmeyi öğrenememiş olabilirsiniz. İnanmayacaksınız ama yetişkin bireylerin büyük bir kısmı bisiklet sürmeyi bilmemektedir. Yani bu konuda yalnız değilsiniz. Hevesinizi kaybetmemeli ve bisikleti sürmeyi en iyi şekilde öğrenmek için çabalamanız gerektiğini unutmamalısınız. Bisiklet öğrenme aşamasının başlarında elbette bazen düşeceksiniz, bazen dengeniz bozulacak düşecekmiş gibi olup tekrar toparlayacaksınız ama en sonunda bu iki tekerli aletin üzerinde dengede durup özgürce dolaşmanın keyfini çıkaracaksınız.
Bisiklet Güvenli Sürüş Kuralları
1) Bisikletin kullanımı için en uygun alanı bulun. Özellikle bisikleti sürmeye yeni başlayan biriyseniz trafiğin olmadığı rahatça hareket edebileceğiniz bir alan bulmanız önemlidir. Büyük parkların olduğu yerler, pazarların kurulduğu alanlar, evinizin önündeki alanlar sizin için idealdir. Ayrıca başlangıç aşamasından zeminin düz ve pürüzsüz olması dengede durmanızı kolaylaştıracaktır.
- Çimlerin olduğu ya da toprak zeminin olduğu alanlar olası düşme durumlarında dizlerinizin ya da ellerinizin daha az acımasını sağlayacaktır. Ama tabi beton zemine kıyasla bu zeminlerde bisiklette dengede durmak ve kullanım biraz daha zor olacaktır.
- Eğer denge ve yokuşta pedal çevirmeye çalışmayı planlıyorsan az eğimli yerler bul.
- Kaldırımlarda veya diğer yollarda bisiklet sürmenin yasal olup olmadığını anlamak için yerel kanunlara göz at.
- 2 Sürüş kıyafeti giy. Dizlik ve dirseklikler eklemleri izole eder ve sıyrıklara karşı korur, bu nedenle bunların giyilmesi tüm sürücülere tavsiye edilir. Uzun kollu gömlekler ve uzun pantolonlar da düşüşlere karşı korur ve koruyucularla birlikte kullanılabilir.
- Bol pantolonlardan ve uzun eteklerden kaçın. Bunlar dişlilere ve lastiklere takılıp düşmene neden olabilir.
- Burnu açık ayakkabılardan kaçın. Bunlar ayaklarını bisiklete ve toprağın etkisine açık bırakır.
- 3 Kask tak. Kask kullanımı hem yeni başlayanlar hem de deneyimli bisiklet sürücüleri için önerilir. Kaza geliyorum demez. Kırık bir kemik genellikle iyileşir, ancak bisiklet kazalarında sık görülen kafa travması kalıcı bir etki bırakır. Ayrıca, bazı bölgelerde binicilerin kask takması yasal zorunluluktur.
- Kaskların ölçüsünün kafaya uygun olması gerekir. İyi bir kask sıkıca ve kaşlarının iki buçuk santim kadar üstüne oturur. Ayrıca, kaskta bulunan kayışlar ağzını hareket ettirmene izin verirken kaskını sıkı tutar.
- Şehir bisikleti kaskları tek türdür. Yuvarlak şekillidir, köpük ve plastikten yapılır ve İnternet’ten veya bisikletlerin satıldığı mağazalarda bulunabilir.
- Yol kaskları uzundur ve genellikle delikleri vardır. Bunlar da köpük ve plastikten yapılır ancak yollarda veya yarışlarda popülerdir. Bunları İnternet’te veya mağazalarda bulabilirsin.
- Genç (10-15 yaş), çocuk (5-10 yaş) ve küçük çocuk (5 yaş altı) kaskları daha küçük şehir veya yol kasklarıdır. Küçük çocuk kasklarında daha fazla köpük vardır.
- Dağ bisikleti kaskları ve profesyonel spor kasklarında zorlu arazi koşullarına karşı siperlik ve boyun destekleri bulunur.
- 4 Dışarı gündüz çık. Geceleri bisiklete binmek mümkündür ancak yeni başlayanlar için tavsiye edilmez. Dengede durmayı öğrenmek için çok zaman harcayacaksın. Alışma aşamasında bisiklet trafiğe veya görmekte zorlanacağın diğer tehlikelere yönelebilir. Geceleri, sürücüler de seni görmekte zorlanacaktır.
- Eğer geceleri dışarı çıkmak zorunda kalırsan açık renkli giysiler giy, yansıtıcı çıkartmalar ve bisiklet ışığı kullan.
Kısım 2 Bisiklete Binmek
- 1 Düz bir zeminde başla. Garaj yolu, kaldırım, sessiz yollar ya da park yolları gibi düz zeminler güvenilirdir. Eğim olmadığı için düşüşler daha kısa olur ve denge ve durma konusunda pek sıkıntı yaşamazsın.
- Kısa çim ve düz çakıl zeminleri de kullanabilirsin. Düşüşler daha az acıtır fakat bu zeminlerde pedal çevirmek ve bisikleti hareket ettirmek seni zorlar.
- 2 Bisiklet selesini ayarla. Bisiklet selesini bisiklete oturacak kişinin bisiklete otururken iki ayağını da yere koyabileceği kadar alçalt. Alçak sele, düşmeden önce kendini ayaklarınla durdurmanı sağlar. Yetişkinlerin yan teker kullanmasına gerek yok fakat çocuklar bunları ya da özel denge bisikletlerini kullanabilirler.
- Sana engel olmamaları için pedalları sökmek mümkündür fakat gerekli de değildir.
- 3 Frenleri test et. Bisikletin frenlerinin nasıl çalıştığını keşfet. Bisikletten in. Onu yanında tutarak yürüt. Kavrama konumlarına, nasıl hissettirdiğine ve bisikletin nasıl tepki verdiğine alışmak için fren kollarını sık. Bunu öğrendikten sonra çok daha rahat hissedeceksin çünkü gerektiğinde acil duruş yapabileceksin.
- Eğer bisiklet gidonunda frenler varsa hangisinin arka, hangisinin ön freni kontrol ettiğini görmek için onları test et. Bunlar ustalar tarafından değiştirilebilir.
- Arka fren sıkıldığında arka tekerleğin nasıl kaydığına dikkat et. Ön freni sıkmak bisikletin ileri meyletmesine neden olur.
- Eğer bisiklet gidonunda frenler yoksa kontra pedal freni vardır. Fren yapmak için bisikletin arka kısmına yakın olan pedala geriye doğru pedal çeviriyormuş gibi bastır.
- Eğer bisikletin sabit vitesli ise ise ve değişikliğe uğramamışsa freni yoktur. Fren yapmak yerine ya pedal çevirme hızını azaltman ya da öne eğilerek ve her iki pedalı ayaklarınla yatay tutarak harekete engel olman gerekir.
- 4 Bir ayağını yere koy. Hangi tarafta olacağı önemli değildir, ancak baskın tarafın daha doğal hissedecektir. Örneğin, sağ elini kullanan bir kişi, bisikletin sol tarafında dikilebilir. Sağ bacağını kaldır, bisikletin üzerinden geçir ve bisikletin diğer tarafında yere koy. Bisikleti bacaklarının arasında dik tut.
- Bisikletin ağırlığını bacaklarının arasında hisset ve kendini alçaltırken bisikleti dengede tutmaya çalış. Ayakların yerde olması, bisiklete alışırken onun devrilmesini önler.
- Ağırlığını sol ve sağ tarafların arasında eşit bir şekilde dağılmış olarak bisikletin merkezinde tut. Eğilmek yerine düz otur.
- 5 Süzülmeye başla. Pedal çevirmekten ziyade, kendini ayaklarınla it. Ayağını pedalların üzerine yerleştir. Hareket halindeyken, bisikletin dengesini yapabildiğin kadarıyla koru. Bisikletin yana yatmaya başladığını hissettiğinde, bir ayağı yere koyarak onu yakala, sonra tekrar it.[12]
- 6 Doğru karşıya bak. Engellere baktığında, bisikletin onlara doğru ilerler. Bisikletin gitmesini istediğin yere doğru bakmaya odaklan. Yoldaki tehlikelerden veya dikkat dağıtıcı diğer görüntülerden kaçınmak biraz pratik gerektirir.
- Tam kontrole sahip olmadan önce bisikletin gittiği yere git. İlk başladığında, bisiklet yana veya daire şeklinde gitme eğilimindedir. Durmak yerine gitmesine izin ver ve dengede kalmaya çalış.
- Bir çocuğa ya da arkadaşına yardım ediyorsan onun belini tutarak alıştırma yaparken sabit kalmasına yardımcı olabilirsin.
- 7 Pedal çevirmeye başla. Bir ayağın yerdeyken başla. Diğer ayağın yukarı dönük şekilde bir pedal üzerinde düz olmalıdır. Yerdeki ayağınla ittir, o ayağını diğer pedala koy ve git! Dengeyi sağlayabildiğin sürece devam et.
- Hızlı gitmek dengede durmayı kolaylaştırır, ancak kontrolü kaybedecek kadar hızlı gitme.
- 8 Bisikletten in. Ayağınla durma. Fren kullanarak durmak daha iyi bir uygulamadır. Pedal çevirmeyi bırak, ağırlığını aşağıdaki pedala ver ve eğer varsa her iki el frenini de sık. Bisiklet durduktan sonra kendini biraz kaldır ve ayaklarını yere koy.
- Frenleri kullanırken ayaklarını çok erken yere koyman bisikleti aniden durdurur. Momentumun durmayacağı için gidonlara çarparsın.
Kısım 3 Eğimde Sürmeyi Öğrenmek
- 1 Hafif eğimde süzülme alıştırmaları yap. Bisikleti bir rampanın tepesine yürüt, üzerine bin ve bisikletin düz alanda doğal olarak yavaşlayana kadar aşağı doğru süzül. Bisikletten in, bisikleti dengede tutmaya ve kontrol etmeye alışıncaya kadar tekrarla.
- Ağırlığını ayaklarına odakla. Koltuğa sağlam bir şekilde otur, dirseklerini bük ve vücudunu gevşet.
- Kendinden emin olduğunda bisikleti rampanın sonuna ayakların pedal üzerinde sürmeyi deneyebilirsin.
- 2 Yokuş aşağı süzülürken fren yap. Ayağını pedalların üzerinde tutma konusunda rahat hissettiğinde tekrar dene, bu kez inerken frenleri yavaşça sık. Kontrolden çıkmadan ya da gidona yüklenmeden bisikleti yavaşlatmayı öğreneceksin.
- 3 Yönlendirmeyi dene. Düz bir çizgide pedal çevirmeden ilerleyebiliyor, pedal çevirebiliyor ve fren yapabiliyorsan tekrar rampa aşağı inmeyi dene. Kontrolü kaybetmeden bisikletin yönünü değiştirene kadar gidonu hareket ettir. Eğimin bisikletin davranışını nasıl değiştirdiğini hisset ve buna karşılık dengeni ayarla.
- 4 Rampanın sonuna kadar pedal çevir. Rampanın sonunda durmadan, öğrendiğin süzülürken pedal çevirme ve yönlendirme tekniklerini kullan. Daha keskin dönüşlere çalışırken daha düz bir yüzeye geçiş yap, ardından fren yaparak dur.
- 5 Rampa yukarı pedal çevir. Rampanın sonundaki düzlükte pedal çevirmeye başla. Eğimde biraz daha fazla efor sarf etmen gerekir. Pedal çevirirken ileri eğil ya da hatta ekstra güç için ayağa kalk. Alışana kadar bisikletle rampa aşağı ve yukarı gezin.
- Kendinden emin hissettiğinde rampanın yarısına kadar çık, bisikleti durdur ve tekrar pedal çevirerek tırmanmaya devam et.
İpuçları
- Yanında bir ebeveyn veya başka bir yetişkin olsun. Yaşın ne olursa olsun öğrenmene yardımcı olabilirler.
- Vitesli bisikletler yeni başlayanlar için daha zordur. Eğer vitesli bisiklet kullanmak zorundaysan daha dik yokuşlara geçerken dişli sayısını artır.
- Eğer kask ve koruyucu ekipman alamıyorsan yollardan uzak dur ve çim üzerinde sür.
- Bisiklet sürme konusunda uzmanlaştıktan sonra seleyi ayak ucun yere değecek kadar yükseltebilirsin.
- Bunu yapabileceğine inan ve her düştükten sonra ayağa kalk.
- Sürerken ileriye odaklanmayı unutma. Eğer başka yöne bakarsan bisikletin o yöne gitmeye başlar.
- Başkalarıyla öğrenmek daha eğlencelidir. Düşmekten korkan çocuklar ya da yetişkinler için başkalarının bisiklet sürmeyi öğrendiklerini ve eğlendiklerini görmek öğrenmeye cesaretlendirir.
- Karşıya bak ve tetikte ol. Ayaklarına bakmak dikkatini dağıtır ve yaralanmana yol açabilir.
- Yolu kullanan diğer kişilerin niyetleriyle ilgili varsayımda bulunma; daima diğer araçlara ve bisikletlilere dikkat etmen gerekir.
- Kask ve dizlik/dirseklik gibi koruyucu ekipmanlarını daima giy.
Uyarılar
- Yerel kanunlardan haberdar ol. Bazı bölgelerde sürücülerin kask takması gerekir ve bazı bölgelerde kaldırımda bisiklet sürmeye izin verilmez.
- Bisiklet kazaları yaygın ve tehlikelidir. Kafa yaralanmalarından korunmak için daima kask tak. Sıyrık ve kırıklardan korunmak için dizlik/dirseklik kullan.
- Bisiklet sürmeyi öğrendikten sonra hız yapmanın tehlikeleri, arabalarla baş etmek ve yol işaretlerine riayet etmek gibi yol güvenliğini hakkında da bilgi sahibi ol.